سئو، یا همان بهینه سازی جستجو !
این روزها بازار بحث در مورد سئو (بهینه سازی جستجو به انگلیسی با الفبای فارسی!) همه جا داغ ِ داغ است. شرکت‌های متعددی هم بازار گرمی می‌کنند که شاید توانستند از این آب ِ گلالود ماهی بگیرند، افرادی هم هستند (تعداد بســــــیار زیادی از افراد هستند) که تنها کلمه‌ای که در مورد دنیای وب و طراحی وب یادگرفته‌اند و می‌توانند تلفظ کنند، همین سئو است.
اما کمتر کسی می‌پرسد که این واژه دقیقن یعنی چه و برای انجام دادن آن چه کارهایی باید کرد؟ جمله‌ای که این روزها به وفور به گوش می‌رسد شاید این جمله باشد: «سایت من رو سئو کن!». این بین، آدم‌های بسیاری هم هستند که اعتقاد دارند که سئو آغاز و پایان وب است و بدون سئو هیچ کس هیچ چیز ندارد.
اما من به عنوان یک طراح وب، باور دارم که تمام اعتقاداتی که در مورد سئو (بهینه سازی جستجو) میان مردم رایج شده است کاملا اشتباه است و می‌شود سایت‌های خیلی خوبی را بدون نیاز به چیزی با عنوان «سئو کردن» طراحی کرد.
در ادامه مطلب با من همراه باشید.
چرا سئو؟ چرا سئو نه؟
خوب سوال است دیگر، پیش می‌آید.
این سئو که می‌گویند چیست؟ کل قضیه سئو و تمام این بحث‌های داغ یک هدف دارند: بالاترین رتبه در موتورهای جستجو (اگر موتور جستجوی دیگری غیر از گوگل را اصلا موتور جستجو بنامیم). اما این بالاترین رتبه به چی قیمتی؟
شرکت‌ها (و یا افرادی) که در زمینه سئو ادعا دارند، به دو گروه تقسیم می‌شوند. یکی آن‌هایی که مطابق قوانین گوگل رفتار می‌کنند و آن‌هایی که به اصطلاح خودشان موتورهای جستجو (گوگل) را دور می‌زنند. هیچ کدام از این دو گروه خوب نیستند. اما هردوی این گروه یک چیزی را اساسا فراموش کرده‌اند: «طراحی» وب یعنی چه؟
کارهایی که این افراد انجام می‌دهند اغلب شامل تبادل لینک با سایت‌هایی با رتبه بالا، استفاده مکرر از کلمات تکراری، کلیدواژه‌های فراوان، متن‌های مخفی، ایجاد پیوند‌های مختلف به صفحات مختلف در همان سایت یا سایت‌های معتبر دیگر، ثبت نام در سایت‌های خارجی که ادعای بالا بردن رتبه در گوگل را دارند و از این قبیل کارها می‌شود. ولی برای من جالب است که این افراد هنوز متوجه این نکته نشده‌اند، که اگر حتی برای بنیادی‌ترین کلمه ممکنه بالاترین رتبه در گوگل در زبان انگلیسی را هم داشتی باشی، ولی کاربر بعد از دیدن سایت روی دکمه Back روی مرورگرش کلیک کند و حتی ۱۰ ثانیه هم به خودش زحمت ندهد تا سایتی که به بدترین نحو ممکن طراحی شده فقط برای اینکه رتبه خوبی داشته باشد - ببیند، دیگر این بالاترین رتبه در گوگل به چه دردی می‌خورد؟ اغلب کسانی که «ادعا»ی ِ «سئو کار» بودن دارند، نه تنها طراح وب نیستند و هیچ تجربه‌ای از طراحی موفق ندارند، بلکه از ساده‌ترین قوانین طراحی وب و معیارهای یک وب‌سایت موفق هم آگاهی ندارند.
البته این سکه دو رو دارد، افرادی هم هستند که در کنار طراحی‌های بسیار موفق، زمانی هم برای بهینه سازی مطالب و محتوی وب‌سایت مورد نظرشان صرف می‌کنند تا موتورهای جستجو بتوانند راحت‌تر کارشان را انجام دهند. تمرکز این افراد بیشتر روی ظاهر سایت، کاربرپسند بودن آن، کارایی آن، راحتی دسترسی به آن و درست عمل کردن تمام بخش‌های سایت است تا «بهینه سازی جستجو» ، تجربه ثابت کرده است که وب سایت‌هایی که این افراد طراحی کرده‌اند بسیار موفق تر از وب‌سایت‌هایی هستند که در آن‌ها هیچ تمرکزی روی خود ِ وب‌سایت نشده است.
باعث تاسف است که یک طراح متوسط در ایران، برای طراحی سایت یک شرکت معمولی، میانگین هزینه‌ای که دریافت می‌کند ۷۰۰ هزار تا یک میلیون تومان است، اما شرکت‌هایی که بهینه سازی جستجو انجام می‌دهند، میانگین هزینه‌ای که به ازای هرکلمه دریافت می‌کنند، چیزی در حدود ۵ میلیون تومان ناقابل است (آن هم برای چیزی که امروز هست و فردا نیست).
پس چه کار می‌شود کرد؟
نکته‌ای که در ایران کمتر به آن دقت می‌شود این است که موتورهای جستجو، سایت‌هایی را در اولیت قرار می‌دهند که در زمینه‌ی خاصی بهترین و مرتبط ترین هستند، نه سایت‌هایی که بیشتر مقدار بهینه سازی روی آن‌های انجام شده است.
جمله بالا به این معنی است که برای داشتن رتبه بالا در موتورهای جستجو باید روی محتوی اصلی سایت و نحوه ارائه آن‌ها به کاربر تمرکز کرد، تا روی «کلیدواژه های مخفی!». اگر سایت شما مطالب مورد نظر شما را به شکل خوانا و متعادل بازتاب می‌دهد، نوار پیمایش سایت شما ساده و گویاست و دسترسی را به تمام بخش‌های سایت میسر کرده و از متن و تصاویر ترکیب خوبی در سایت ایجاد شده است، مطمئن باشید که هیچکدام از این چیزها از دید موتورهای جستجو پنهان نخواهد بود.
سعی کنید در سایت خود نوآوری محتوایی داشته باشید، مطالبی را ارائه کنید که کاربران عادی علاقه‌مند شوند که به آن‌ها لینک بدهند، در موردشان بحث کنند و سایت شما را به یکدیگر معرفی نمایند. اگر محتوی سایت شما و محصولات (یا مطالبی) که ارائه می‌کنید، «واقعا» خوب باشند، نیازی به صرف هزینه‌های هنگفت برای بهینه سازی جستجو نیست، نصف همان هزینه را به استخدام یک طراح وب ِ خلاق اختصاص دهید تا وب‌سایت شما به سرعت در بالاترین سطح موتورهای جستجو قرار گیرد.
پ.ن: در این صفحه ۱۷ بار واژه «سئو» و ۱۱ بار عبارت «بهینه سازی جستجو» بکار رفته است.